Podczas wojny był partyzantem w oddziałach związanych z ruchem ludowym. W 1943 r. znalazł się w oddziałach partyzanckich AK. Rok później został zdemobilizowany i wstąpił do Teatru Ziemi Rzeszowskiej. Tam zadebiutował rolą Jaśka w "Weselu". W latach 1945- 1946 był aktorem Teatru Dolnośląskiego w Jeleniej Górze.
W 1946 r. zdał eksternistycznie egzamin aktorski i trafił do Teatru Wojska Polskiego w Łodzi (związał się z nim do r. 1949). Niezależnie od tego był wolnym słuchaczem w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Łodzi. W 1949 r. z grupą młodych zapaleńców zorganizował warsztaty teatralne, na których padł pomysł stworzenia nowoczesnego teatru politycznego (jak wiemy, panował wtedy realizm socjalistyczny). Tak powstał Teatr Nowy w Łodzi.
Wystawiał ku ogromnemu aplauzowi władz (chwalone była nie tylko słuszna tematyka, ale i poziom artystyczny) sztuki zaangażowane politycznie do roku 1954. Podczas "odwilży" wystawiono sztuki rozliczeniowe- "Święto Winkelrieda" i "Ciemności kryją ziemię". Od wystawienia w 1958 r. "Żywotu Józefa" Dejmek nie krył fascynacji dramatem staropolskim, do którego będzie nieraz wracał. Stronił od polskiego i zagranicznego dramatu współczesnego, skłaniał się ku klasyce polskiego dramatu (np. Wyspiański) i literaturze antycznej.
W 1962 r. Dejmek został dyrektorem naczelnym i artystycznym Teatru Narodowego w Warszawie. Tam również stawiał na klasykę polskiego dramatu, dramaturgię staropolską i dramat antyczny. W związku z gorącą sytuacją polityczną w kraju nie obyło się bez burz. Pierwsze tarcie pojawiło się, gdy reżyser wystawił "Namiestnika"- dramat odnoszący się do postawy Watykanu wobec zagłady Żydów. Ponieważ trwał wtedy konflikt władz z Kościołem, niektóre środowiska katolickie uznały wystawienie sztuki jako atak na Kościół. To jeszcze niewielka mżawka w porównaniu z burzą, o której zaraz będzie mowa. W 1965 r. reżyser po raz pierwszy zmierzył się z dramatem romantycznym, wystawiając "Kordiana". Dwa lata później, w listopadzie 1967 r., odbyła się premiera "Dziadów", która miała uświetnić pięćdziesięciolecie rewolucji październikowej. Mimo wielkich walorów artystycznych przedstawienie wywołało skandal, uznano je bowiem za antyrosyjskie i antyradzieckie (choć sam Dejmek nie miał takich intencji). W styczniu 1968 r. sztukę zdjęto więc z afisza. Wywołało to liczne protesty środowisk studenckich, poprzedzające słynny Marzec 1968. Reżyser został usunięty z partii i zwolniony z funkcji dyrektora Teatru Narodowego. Od 1969 do 1973 r. reżyserował więc za granicą. Do kraju powrócił jednak nieco wcześniej- w 1972 r. Do 1974 r. współpracował z Teatrem Wielkim w Łodzi i warszawskim Teatrem Dramatycznym. W 1974 r. wrócił do Teatru Nowego w Łodzi, rok później zostając ponownie jej dyrektorem. Funkcję tę sprawował do roku 1979.W latach 1981- 1995 był dyrektorem naczelnym i artystycznym Teatru Polskiego w Warszawie.
Na początku lat osiemdziesiątych większość środowiska aktorskiego zaangażowała się politycznie, popierając "Solidarność". Reżyser unikał wypowiedzenia się za którąkolwiek ze stron - w czasie stanu wojennego wprawdzie występował w obronie represjonowanych aktorów, ale nie popierał (choć i nie złamał) bojkotu Telewizji Polskiej.
W 1993 r. Dejmek został posłem z ramienia PSL. W latach 1993- 1996 był ministrem kultury i sztuki. Rok później wrócił do działalności teatralnej.
W 2001 r. ostatni raz wrócił do Teatru Nowego. Rok później przeniósł się za kulisy ziemskiej sceny- zmarł w Sylwestra 2002 r. w Warszawie.
© Kalina Beluch
Żródło publikacji: „Biografia Kazimierza Dejmka”
(bez daty publikacji)
www.granice.pl
(bez daty publikacji)
www.granice.pl
Informacja prasowa serwisu PAP:
Teatr Nowy w Łodzi będzie nosił imię Kazimierza Dejmka [na zdjęciu], zmarłego przed pięcioma laty wybitnego polskiego reżysera teatralnego. Dejmek był współzałożycielem i wieloletnim dyrektorem łódzkiego teatru. Uroczystość nadania
imienia odbędzie się w połowie stycznia 2008 r.
Uchwałę o nadaniu łódzkiemu Teatrowi Nowemu imienia Kazimierza Dejmka podjęli jednogłośnie łódzcy radni. Autorką uchwały jest Bożenna Jędrzejczak z PISu. Kazimierz Dejmek trzykrotnie prowadził Teatr Nowy - w latach 1949-1961, 1975-1980 i w 2002. Jak podkreślono w uchwale, "do dziś najwybitniejsze dokonania tej sceny kojarzone są z nazwiskiem Kazimierza Dejmka".
[...] Aktywny udział w przygotowaniu uroczystości zapowiedzieli również współpracujący z Dejmkiem przed laty aktorzy oraz inni twórcy teatralni, a także przedstawiciele Teatru Narodowego w Warszawie, Teatru Polskiego w Warszawie, Warszawskiej Akademii Teatralnej i Uniwersytetu Łódzkiego.
Polska Agencja Prasowa26 października 2007
☞ IMDb (angielski)
☞ Wikipedia (polski)
☞ Filmografia (polski)
Doktryna teatralna Kazimierza Dejmka (2009)
 |
| Jasne łany (1947) |
 |
| Jasne łany (1947) |
 |
fot. Aleksander Jalosinski / FORUM
|
» ŹRÓDŁO
Fotografie bez autorów dzięki uprzejmości:
© Filmoteka Narodowa
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz