Fronczewski, Piotr

Aktor, piosenkarz, reżyser i satyryk, którego nie trzeba przedstawiać żadnemu Polakowi. Laureat ponad 20 nagród filmowych, który już od kilku dekad nie schodzi z czołówek list najpopularniejszych aktorów polskich.

        Piotr Fronczewski urodził się 8 czerwca 1946 r. w Łodzi jako dziecko Władysława i Bogny z domu Duszyńskiej. Dzięki ojcu pracującemu wówczas w teatrze często przebywał w środowisku aktorskim i jeszcze jako 11-letnie dziecko zagrał po raz pierwszy w niewielkiej roli Kazika w spektaklu „Żołnierz królowej Madagaskaru” zrealizowanym dla TVP już w 1957 roku. Tam dostrzegł go Stanisław Jędryka, który kilka miesięcy później, podczas ustalania obsady do filmu „Wolne miasto” zaproponował Stanisławowi Różewiczowi obsadzenie młodego Piotra w roli Bogusia, syna jednego z bohaterskich obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku w 1939r.
Pan Różewicz zaakceptował rekomendację i praktycznie w tym momencie rozpoczęła się kariera aktorska pana Fronczewskiego. Dzięki sukcesowi filmu w następnych kilku latach Piotr wystąpił w kolejnych rolach dziecięcych spektakli Teatru Telewizji, po czym podjął naukę w warszawskiej PWST, którą ukończył w 1968 r. Będąc studentem ostatniego roku uczelni otrzymał swą pierwszą „dorosłą”, aczkolwiek niewielką rolę strzelca Mieczysława Krzaka w kolejnym wielkim filmie pana Różewicza, „Westerplatte” (1967).

Kabaret pod Egidą, 1971 lub 1972

        Po ukończeniu PWST otrzymał angaż w warszawskim Teatrze Narodowym, z którego przeniósł się po jednym sezonie do Teatru Współczesnego. W międzyczasie poznał Jana Pietrzaka, który już na początku dorosłej kariery Fronczewskiego rozpoznał drzemiące w nim pokłady satyryczno-wokalne i zaproponował mu udział w prowadzonym przezeń satyrycznym „Kabarecie pod Egidą”. Ponieważ wiele z materiałów kabaretu zawierało zawoalowane (z uwagi na cenzurę PRL), ale jednak rozpoznawalne przez widzów treści antykomunistyczne, Fronczewski wraz Krystyną Jandą i Janem Pietrzakiem od początku lat 1970-ch byli obiektami inwigilacji Służb Bezpieczeństwa PRL. Komunistyczne władze Polski bardzo bolała popularność kabaretu, bazującego przede wszystkim na ironii z systemu socjalistycznego PRL, a w środowisku kabaretu działało co najmniej kilku tajnych współpracowników SB. Twórcom kabaretu oferowano wyjazdy zagraniczne w zamian za podpisanie tzw. lojalki, której ani on, ani Janda z Pietrzakiem nigdy nie podpisali.

Skąpiec, Teatr Ateneum

Wraz z rosnącą popularnością aktora wzrastała liczba granych przez niego ról filmowych i telewizyjnych, który nadal grał też w teatrze - od 1973 r. przez następną dekadę w Teatrze Dramatycznym, następnie przez kilka lat w Teatrze Studio, a od końca PRL i powstania III RP ma angaż w Teatrze Ateneum (w którym nieprzerwanie od 1991 r. nadal występuje). Trzykrotnie otrzymywał propozycję objęcia funkcji dyrektora artystycznego od trzech teatrów warszawskich: Teatru Narodowego, Teatru Polskiego i Teatru Ateneum. We wszystkich trzech odmówił, co za każdym razem było szeroko komentowane (często bardzo krytycznie) w środowisku teatralnym i związanym z kulturą.

        Obdarzony głosem wręcz stworzonym do recytacji, aktor wielokrotnie udzielał go różnym postaciom w dubbingach filmowych oraz grach komputerowych. Z tego samego powodu był częstym gościem w Polskim Radiu, gdzie udzielał głosu wielorakim postaciom, a także był - podobnie jak w telewizji - często angażowanym narratorem.
Na początku lat 1980-ch, dzięki usilnym namowom ze strony swego przyjaciela, kompozytora Andrzeja Korzyńskiego, który koniecznie chciał, aby to właśnie Fronczewski udzielił głosu fikcyjnemu piosenkarzowi Frankowi Kimono, aktor ostatecznie zdecydował się na przyjęcie pseudonimu Franek Kimono i wydanie singla z muzyką disco p. Korzyńskiego okraszonej melodeklamowanymi tekstami. W założeniu twórców Franek Kimono miał być kpiną z subkultury disco, ale - jak wiele podobnych żartów - został wbrew intencjom potraktowany na poważnie i... entuzjastycznie przyjęty przez bywalców dyskotek.
Piosenka „Bruce Lee karate mistrz” w jego wykonaniu stała się w Polsce ogromnym przebojem 1983 roku. Nie mniejszym powodzeniem cieszył się też utwór „Dysk dżokej” zamieszczony na drugiej stronie singla. Idąc za ciosem duet Korzyński-Fronczewski wydał jeszcze kilka kolejnych nagrań, a cytaty pochodzące z tych piosenek bardzo szybko znalazły się w mowie potocznej (np. „nie rycz, mała nie rycz – ja znam te wasze numery”).
Pod koniec lat 1990-ch, na fali nostalgicznej mody na lata 80. aktor podjął próbę zdyskontowania sukcesu sprzed lat i jako Pan Kimono nagrał w 1998 r. (bez udziału pana Korzyńskiego) album „Toczy się życie – Powrót Mistrza”, jednak tym razem żadna z piosenek nie stała się przebojem, a całość była oceniana przeważnie bardzo negatywnie przez krytyków i słuchaczy.
Pod koniec 2007 r. pan Fronczewski pojawił się jednak ponownie jako jedno z wcieleń Franka Kimono w piosence „W aucie” wydanej przez zespół TPWC. Teledysk do tej piosenki stał się ogromnym przebojem, a jego kopia zamieszczona pół roku później na darmowym portalu YouTube w krótkim czasie osiągnęła ponad 20 milionów wyświetleń, stając się jednym z pierwszych polskojęzycznych wideo tego portalu z wielomilionową widownią.

        W swej dotychczasowej karierze zagrał w ponad 100 filmach, tyleż samo spektaklach i ogromnej (jak dotąd przez nikogo nie policzonej) liczbie ról głosowych w filmie, telewizji i radiu.
Największe tuzy polskiej sceny - Tadeusz Łomnicki, Zbigniew Zapasiewicz oraz Gustaw Holoubek - jednogłośnie uznali podczas dyskusji w programie telewizyjnym emitowanym w 1990 roku, że wśród wszystkich studentów od 1965 roku Piotr Fronczewski należy do pierwszej trójki najwybitniejszych aktorów teatralnych i dramatycznych w Polsce (obok Andrzeja Seweryna i Wojciecha Pszoniaka).

Joanna Pacuła

        Pomimo udziału w antykomunistycznym „Kabarecie pod Egidą” Piotr Fronczewski stronił od polityki. Pomimo swych poglądów nie angażował się, ani też nie firmował swym imieniem żadnych ruchów lub organizacji, jednocześnie starając się chronić swe prywatne życie od samego początku.
Gdy w 1974 r. ożenił się, w ówczesnej prasie pojawiły się jedynie lakoniczne wzmianki o tym wydarzeniu. O jego romansie z Joanną Pacułą prasa w ogóle nie wspominała, podobnie jak o związanym z tym kryzysem w małżeństwie. Nawet w tzw. „wolnej Polsce” obecnej III RP udało się aktorowi zachować swe życie prywatne w dużym stopniu odseparowane od życia zawodowego i gdy po 30 latach małżeństwa, wraz z małżonką Ewą zdecydowali się w 2014 r. na ponowne zawarcie ślubu (tm razem kościelnego), jego termin i miejsce były znane tylko najbliższym przyjaciołom i rodzinie. Prasa bulwarowa pisała o tym dopiero po fakcie.
Będąc tzw. „niedzielnym katolikiem” wyjaśnił wówczas decyzję o ślubie kościelnym w jednym z wywiadów:
– Myślę, że młodzi ludzie wygłaszający małżeńską formułę "i że cię nie opuszczę aż do śmierci" nie bardzo wiedzą, co mówią. Ta przysięga jest sformułowana moim zdaniem ekstremalnie ryzykownie i mocno na wyrost. Dopiero z czasem się do niej dorasta. Albo nie - dodał.
Jego wiara i rosnący udział Kościoła Katolickiego w życiu aktora, jak w wielu podobnych przypadkach, wraz z wiekiem mogła tylko narastać. Jednym z najpiękniejszych wyznań wiary były słowa pana Fronczewskiego wypowiedziane w 2008 roku w mowie pożegnalnej nad trumną Gustawa Holoubka podczas pogrzebu tego wielkiego aktora:
– W czasach, kiedy człowiek zastanawia się nad boskością Chrystusa, mówi o "bogu urojonym", próbuje przypisać historii kłamstwo i blef, a o miłości mówi jak o przedmiocie ewolucji, podobnej skrzydłom u ptaków i płetwom u ryb. Zastanawiamy się, czy przypadkiem nie zostaliśmy bezmyślnie rzuceni z nicości w nicość. Chcę powiedzieć teraz, bo nie wszystkie rozmowy udało nam się dokończyć, chcę powiedzieć jako przyjaciel, chcę powiedzieć za Ciebie, bo nie wiem, czy zdążyłeś, ponieważ byłeś zajęty żmudnymi i trudnymi przygotowaniami do podróży. Mam taką wolę i chcę powiedzieć: Wierzę w Boga Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi, wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych…

Pod koniec 2015 roku ukazała się książka „Ja, Fronczewski” – obszerny wywiad-rzeka przeprowadzony z aktorem przez Marcina Mastalerza poruszający najważniejsze wątki biografii osobistej i zawodowej z życia aktora.

© DeS
(Digitale Scriptor)
8 czerwca 2013 / uaktualnienie: grudzień 2015
specjalnie dla FilmotekaPolska888 ☞ tiny.cc/fp888

☞ Pozycje dostępne w naszym Repozytorium
☞ IMDb (angielski)
☞ Wikipedia (polski)
☞ Filmografia (polski)
☞ Dyskografia (polski)

Teatr Telewizji, 1958 lub 1959










Pan Kleks












Państwo Fronczewscy
(Ewa, Piotr, Magda)

---

ARTYKUŁ PRZYWRÓCONY Z KOPII ZAPASOWYCH, Z TEGO POWODU ORYGINALNY FORMAT ARTYKUŁU MOŻE NIE PASOWAĆ DO FORMATU OBECNEGO BLOGU. NIEKTÓRE ILUSTRACJE MOGĄ BYĆ OBECNIE NIEDOSTĘPNE, A LINKI MOGĄ BYĆ NIEAKTUALNE.

UAKTUALNIENIE: 2017-06-07-23:41 (aktualizacja niedostępnych ilustracji)